داهێنان چییە؟
داهێنان بریتییە لە توانای دروستکردن یان دروستکردنی شتێکی نوێ، ڕێگەیەکی نوێ بۆ چارەسەرکردنی کێشەیەک، شێوازێک یان ئامێرێکی نوێ، یان ئۆبجێکتی نوێ یان فۆرمێکی هونەری.
چەندین پێناسەی داهێنان:
داهێنان گرنگترین و بنچینەییترین توانای مرۆڤ و بنچینەییترین فاکتەری بەها دروستکردنە، کە لە هەموو ڕەهەند و لایەنەکانی ژیانیدا ڕۆڵێکی ژیانی دەگێڕێت.
داهێنان یەکێکە لە بەرزترین سیفەتەکانی مرۆڤ. هەموو زانست و بەرهەم و تەکنۆلۆژیا و پیشەسازی و داهێنان و هونەر و ئەدەب و مۆسیقا و تەلارسازی و بە گشتی بنەمای هەموو جۆرە شارستانیەتێک لە سەرەتاوە تا ئێستا و هەموو دەستکەوتەکانی مرۆڤ دەرکەوتەی جۆراوجۆری داهێنانن. شارستانیەتی مرۆڤ و ژیانی بەبێ داهێنان مومکین نییە.
داهێنان بریتییە لە توانای درووستکردنی بیرۆکەی نوێ بە تێکەڵکردن و گۆڕین و بەکارهێنانەوەی بیرۆکەکان و پێشکەشکردنی پلانێکی نوێ.
هەندێک جار ئەم پێکەوەگرتنە دەرئەنجامێکی زۆر سەرنجڕاکێش و خۆشەویست دەڕەخسێنێت کە هەمووان وەک داهێنان ناوی دەبەن، هەندێکجاریش بەرهەمەکە بیرۆکەیەکە یان بەرهەمێکی بێسوودە کە هیچ نیشانەیەکی نابغەیی و داهێنەری تێدا نابینیت.
ئایا دەتوانین زیاتر داهێنەر بین؟
داهێنان دیارییەکی ئەفسوناوی نییە کە تەنیا بە چەند کەسێکی بەختەوەر بەخشرابێت؛ بەڵکو کارامەیییەکە کە دەتوانیت پێشی بخەیت و پەرەی پێبدەیت.
هەواڵە خۆشەکە ئەوەیە کە ئەگەر خۆت وەک گەورەساڵێکی ناداهێنەر ببینیتەوە، دەتوانیت خۆت ڕابهێنیت بۆ ئەوەی عەقڵێکی داهێنەرانە و تەواو نوێت هەبێت و جارێکی دیکە خووی پراکتیزەکردنی داهێنان بگرێتەوە.
جگە لە ئەنجامدانی کاری سادە بۆ بەرزکردنەوەی ئاستی داهێنانەکانت، وەک گەشتکردن بۆ شوێنێکی نوێ، چوون بۆ سەیران و هەبوونی خولیایەکی نوێ، دەتوانیت خۆت ڕابهێنیت بۆ ئەوەی شتێکی نوێ بکەیت و ببیتە شارەزا لەو کارەدا.
دەرکەوتووە کە داهێنان دوای مەشقێکی زۆر لەسەر بابەتێکی دیاریکراو سەرهەڵدەدات؛ هەروەها پێویستە پێشوازی لە تایبەتمەندییە نوێیەکان بکەیت؛ کنجکاو بە دونیا و بە ئاسانی هەڵەکانت چاک بکەرەوە. ئەگەر ئەم هەنگاوانە بەکاربهێنیت، بەم زووانە زیاتر داهێنەر دەبیت.
تایبەتمەندی کەسانی داهێنەر:
1- چاونەترس بوون
زۆرێک لەو کەسانە دەترسن کە ڕەنگە بیرۆکەکەیان باش و پێگەیشتوو نەبێت و لەلایەن کەسانی دیکەوە گاڵتەیان پێبکرێت و هەر لەبەر ئەم هۆکارەش دەرینابڕن؛ بەڵام یەکێک لە تایبەتمەندییەکانی مرۆڤی داهێنەر، چاونەترسیانە لە دەربڕینی بۆچوون و بیرۆکەی نوێ؛ تەنانەت ئەگەر بیرۆکەکەیان زۆر پێگەیشتوو و بەرجەستەش دەرنەچێت، بە کارکردن لەسەر بیرۆکە و پلانەکەیان بە تێپەڕبوونی کات پێگەیشتووتری دەکەن.
2-خەیاڵ
ڕەنگە خەیاڵ بۆ زۆر کەس قورس و ناڕاستەقینە بێت، بەڵام مرۆڤە داهێنەرەکان ڕێگری لە عەقڵی داهێنەرانەیان ناکەن لە هاتنە پێشەوەی بیرۆکە. ڕێگە بە خەیاڵەکانیان دەدەن کە بە ئازادی کار بکات و لەم نێوەندەدا دەگەنە چەندین ئەزموون و دۆزینەوەی نوێ کە یان ڕاستەوخۆ دەبنە بیرۆکەیەک یان دەبنە عەلوەیەکی گونجاو بۆ بیرۆکەیەکی تر.
3- ڕاکردن لە کۆت و بەندەکان
یەکێک لە دیارترین نیشانەکانی ئەم کەسانە ڕاکردنە لە سنووردارکردن. ئەم کەسانە بۆ ئەوەی سنوورەکان تێپەڕێنن و چارەسەرێک بدۆزنەوە، داهێنان و داهێنان دەکەن، کە هەموو ئەمانە لە داهێنەری ئەم کەسانەوە سەرچاوە دەگرن.
4-گۆڕینی تەحەددیاتەکان بۆ دەرفەت
گرنگترین تایبەتمەندی کەسانی داهێنەر ئەوەیە کە تەحەددیاتەکان بکەنە دەرفەت. ئەم کەسانە وەک ئەوانی تر لە کێشە و تەحەدای جۆراوجۆر کە سەرهەڵدەدەن ڕاناکەن، یان چارەسەرکردنیان دواناخەن، بەڵکو لەبری ئەوە بەرەو چارەسەرکردنی کێشەکان دەچن بۆ ئەوەی بیانکەن بە دەرفەتێکی ناوازە بۆ سەرکەوتنەکانیان.
زۆربەی کەسە داهێنەرەکان لە قۆناغەکانی کێشە گەورەکاندا داهێنەری خۆیان دەردەبڕن و سەرکەوتنی زیاتر بەدەست دەهێنن.
5- تێڕوانینی جیاواز
تایبەتمەندییەکی دیکەی مرۆڤە داهێنەرەکان، دیدگای جیاوازیان لە چاو مرۆڤە ئاساییەکانە. مرۆڤە داهێنەرەکان لە گۆشەیەکی جیاوازەوە سەیری کێشە و پرسی جیاوازەکانی ژیان دەکەن و ئەم ڕوانگە جیاوازە وایان لێدەکات بۆچوون و بیرۆکەی نوێ و جیاوازیان هەبێت بە بەراورد لەگەڵ ئەوانی تر.
6- کنجکاو و یاریزان
ئەو تایبەتمەندییەی کە لە نزیکەی هەموو مرۆڤە داهێنەرەکاندا دەبینرێت، کنجکاوی و یاریکردنە. ئەم کەسانە بەزۆری حەز دەکەن گەشت بۆ هەموو شوێنێک بکەن. چێژ لە تاقیکردنەوە و یاریکردن بە بیرۆکەی جیاواز وەردەگرن.
هەر بۆیە بەزۆری هەست دەکەین مرۆڤە داهێنەر و هونەرییەکان ژیانێکی خۆش دەژین. بێگومان ئەم یاریزانانە و کنجکاوییە بە هیچ شێوەیەک شتێکی خراپ نییە. لە ڕاستیدا ئەم کنجکاوییە بە تەواوی بە ئامانج و حیساب کراوە و داهێنەرییەکەی زیاتر دەکات.
بۆ نمونە گرافیک دیزاینەر بۆ دیزاینکردنی وێنەیەک چەند فۆنت و ڕەنگێک هەڵبژێرێت و یەک بە یەک تاقییان بکاتەوە. لە ئەنجامدا، کنجکاوییەکەی دیزاینی کۆتایی دەکاتە دیزاینێک کە هەمووان چێژ لە بینینی وەربگرن.
7- وردبینی و ڕێکوپێکی
ئایا سەرنجڕاکێش نییە؟ نزیکەی هەموو تایبەتمەندییەکانی مرۆڤە داهێنەرەکان لەگەڵ یەکتردا ناکۆکن. بێگومان ئەم دژایەتییە ئەوەیە کە هەستی پێدەکەین کاتێک ناوی ئەم تایبەتمەندیانە دەبیستین.
هەمووتان کەم تا زۆر هەموو ئەم سیفەتانەتان لەناو خۆتدا هەیە. تەنها پێویستت بە کۆنتڕۆڵکردنی بڕی ئەوانە. کەواتە با بگەڕێینەوە بۆ تایبەتمەندی پێنجەم.
مرۆڤە داهێنەرەکان هەمیشە ئاگاداری کنجکاوی خۆیانن لە هەمان کاتدا بەردەوامن لە یاریکردن بە مێشکیان. لەوەش گرنگتر، کاتێک ئامانجێک دادەنێن، زۆر کاردەکەن بۆ گەیشتن بەو ئامانجە. شتێک کە ڕەنگە لە ڕووکەشدا وا دەرنەکەوێت.
لە ڕاستیدا کاتێک مرۆڤی داهێنەر یان هونەرمەند دەبینین، پێش هەموو شتێک وا بیر دەکەیتەوە کە ڕەنگە ئەوان گرنگییەکی ئەوتۆ بە ژیان نەدەن و ژیانیان هیچ یاسایەکی تایبەتی نەبێت. لەکاتێکدا ئەم کەسانە بۆ گەیشتن بە ئامانجەکانیان زۆر کاردەکەن.
8- سەربەخۆیی
بەڵام پێت وایە چی هەستی لێبوردەیی مەترسی بەهێز دەکات؟ بەڵێ سەربەخۆیی. یەکێک لە تایبەتمەندییە هەرە گرنگەکانی عەقڵی داهێنەر، سەربەخۆیی خۆیەتی. مرۆڤە داهێنەرەکان پشت بە هیچ شتێک و کەس نابەستن. هەر بۆیەش بوێری ئەوەیان هەیە کە مەترسی بکەن.
ئەمەش وایان لێدەکات زۆربەی هەڕەشەکان وەک دەرفەت ببینن. لەبری ئەوەی ڕووبەڕووی ئاستەنگەکان ببنەوە، بەدوای چارەسەری داهێنەرانەدا دەگەڕێن بۆ ئەوەی بەدەریان لێبهێنن.
هەرچەندە کەسانی داهێنەر چێژ لە کارکردن لەگەڵ کەسانی دیکە وەردەگرن و حەز دەکەن یارمەتیان بدەن، بەڵام بەزۆری خۆیان بڕیاری کۆتایی دەدەن. بێگومان ئەمەش لەبەر ئەوە نییە کە شانازی دەکەن، بەڵکو زیاتر پەیوەندی بە تێگەیشتنیان لە پێگەی خۆیانەوە هەیە.
9- لێبوردەیی مەترسی
کەسانی داهێنەر مەترسیدارن چونکە دەیانەوێت لە کێشەکان سەرکەوتنی گەورە بەدەستبهێنن. ئەوان لە شکست ناترسن، بەڵکو وەک پاشخانێک بۆ سەرکەوتن و بەدەستهێنانی ئەزموونیان دەزانن.
ئەمە بەو مانایە نییە کە ترسیان لە شکست نییە، چونکە هەبوونی ترس پێویستە بۆ سەرکەوتن لە ژیاندا، ئەم کەسانە دەزانن چۆن بەسەر ئەو ترسانەدا زاڵ بن.
لەڕاستیدا جیاوازییان لەگەڵ مرۆڤە ئاساییەکان ئەوەیە کە کەسانی ئاسایی بەهۆی ترسی شکستهێنانەوە لە پرس و کێشەکان هەڵدێن و ئەمەش وایان لێدەکات هەمیشە لە ناوچەی سەلامەتی خۆیاندا بمێننەوە.
بەڵام مرۆڤە داهێنەرەکان لە ناوچەی ئاسوودەیی خۆیان دەردەچن و لە شکستەکانیان فێر دەبن، چونکە پێیان وایە بە بەکارهێنانی تواناکانیان لە کارەکانیاندا سەرکەوتوو دەبن.
10-متمانە بەخۆبوون
مرۆڤە داهێنەرەکان متمانەیان بەخۆی بەرزە، ئەم متمانە بەخۆبوونە لە شانازی و لووتبەرزییەکانیانەوە سەرچاوە ناگرێت، بەڵکو لەبەر ئەوەی باوەڕیان بە تواناکانیان هەیە و دەزانن کە دەتوانن مامەڵە لەگەڵ هەموو شتێکدا بکەن.
11-چڕبوونەوە
زۆربەی کەسە داهێنەرەکان زیاتر سەرنجیان لە کارەکانیاندایە و ئەمەش کارایی کارەکانیان و کوالیتی کارەکانیان زیاد دەکات. ئەم کەسانە کاتێک بەرەو ئامانجەکانیان هەنگاو دەنێن، هەموو هەستەکانیان دادەنێن و سەرنجیان لەسەر ئەو بابەتەیە، لەبەر ئەم هۆکارە، باشتر لەوانی دیکە بە ئەنجام دەگەیەنن.
12- غرور و خۆبەزلزانین
هەموو مرۆڤە داهێنەرەکانی دەوروبەرمان چێژ لە دەستکەوتەکانیان وەردەگرن و شانازی پێوە دەکەن. بەڵام ئەم شەرەفە سەربەرزیان ناکات. لە ڕاستیدا ئەم کەسانە بە دڵ و گیان ڕێز لە دەستکەوتەکانی ئەوانی تر دەگرن.
تەنانەت هەموو ئەو خاڵانەی کە یارمەتیان داوە بۆ پەرەپێدانی بیرۆکەکان جێگەی تایبەتیان هەیە بۆیان. بێگومان ئەوان ئاگاداری گرنگی و کوالیتی کارەکانیانن، بەڵام هەرگیز سەرنجیان لەسەر ئەم بابەتە نییە. هەمان شت وا دەکات ئەم کەسانە زۆرجار شانازی بکەن و لە خۆیان ڕازی نەبن.
13-ئاسوودەیی
لەوانەیە سەرت سوڕمێ کە بڵێیت کەسانی داهێنەر کەسانی ئاسانکارین چونکە ڕێگەی سەرنجڕاکێش و گونجاو بەکاردەهێنن بۆ ئەنجامدانی کارەکانیان بە باشترین شێوە و لە ماوەیەکی کورتتردا
14- وزەبەخش بوون
مرۆڤە داهێنەرەکان چالاک و وزە و پاڵنەریان هەیە و بە سەلیقەی هونەری خۆیان گرنگی بە ژینگەی دەوروبەریان و ژیانیان دەدەن و هەوڵێکی زۆر دەدەن. ئەم تایبەتمەندییە وایان لێدەکات وزەیان زیاتر بێت لەوانی تر.
وزە پەیوەندییەکی ڕاستەوخۆی لەگەڵ داهێناندا هەیە، ئەمەش بەو مانایەیە کە ئەو کەسانەی وزەیان زیاترە، مرۆڤی داهێنەرن.
ئەم کەسانە وزەی خۆیان بۆ چارەسەرکردنی کێشەکان و جوانترکردنی ژیانیان و ئەوانی تر بەکاردێنن، هەرگیز ماندوو نابن، تەنانەت ئەگەر چەندین جاریش شکستیان هێنا، ئەوا ڕێگایەک بۆ گەشەکردن دەدۆزنەوە، چونکە هیچ مانایەک بۆ ئەوان نییە کە بوەستن.
15- هەبوونی عەقڵی کراوە و نەرم و نیان
وتەیەکی بەناوبانگ هەیە دەڵێت “هیچ کام لە ئێمە وەک هەموومان زیرەک نین!”. مرۆڤە داهێنەرەکان بەتەواوی هەمان ڕستە بەکاردەهێنن.
ئەوان پێیان وایە هەرگیز ناتوانن پشت بەخۆیان ببەستن بۆ دۆزینەوەی چارەسەر و بیرۆکەی داهێنەرانە. هەر بۆیە هەمیشە ئامادەن گوێ لە بیرۆکە و بۆچوونی کەسانی تر بگرن. بە سادەیی گوێ لە بۆچوون یان بیری خەڵک دەگرن بەبێ ئەوەی هیچ حوکمێک بدەن.
ئەم کارە ٢ سوودی هەیە. پێش هەموو شتێک هەندێک جار لە بۆچوونە گەمژانەی خەڵکەوە کە بەڕواڵەت گەمژانە، بیرۆکەی داهێنەرانە و ناوازە دێنە دەرەوە. دووەم: هەموو ئەم بۆچوونانە لە شوێنێک لە مێشکی نائاگایی خۆیاندا هەڵدەگیرێن و هەر کە جارێکی دیکە هاندرانەوە، دەتوانین بیرۆکەی باشیان لێ دەربهێنین.
16- باشترین بەکارهێنانی کات
لەوانەیە هەست بکەیت مرۆڤە داهێنەرەکان هەمیشە کاردەکەن و هەوڵدەدەن و کەمتر پشوو دەدەن، بەڵام پێچەوانەکەیە چونکە مرۆڤە داهێنەرەکان زیاتر لەوانی تر پشوو دەدەن و حەز دەکەن زۆربەی کاتەکان بەتەنها بن، چونکە لە تەنیاییدا هێزی خەیاڵی خۆیان بەکاردەهێنن بۆ دۆزینەوە بیرۆکەکان.نوێ پارە دەدات.
ئەم کەسانە لە کەسانی تر سەرکەوتووترن چونکە جگە لە تەرکیزێکی بەرز، باشترین کاتژمێرەکانی ڕۆژ بەکاردەهێنن کە دەزانن دەتوانن باشترین ئەنجامیان هەبێت.
گرنگ نییە نیوەی شەو بێت یان زوو بەیانی، ئەوان بە باشی کاتژمێرە زێڕینەکانیان دەزانن و بەو پێیەش چالاکییەکانیان ڕێکدەخەن بۆ ئەوەی بەرهەمدارتر بن و باشتر تەرکیز بکەن و ئەنجامێکی باشتر بەدەست بهێنن.
17- زانیاری گشتی
کەسانی داهێنەر زانیاری گشتی بەرزتریان هەیە. چونکە بۆ ئەوەی کێشەکانیان چارەسەر بکەن و بیرۆکەی نوێ دروست بکەن، پێویستیان بە وەرگرتنی زانیاری زیاترە لەسەر بابەتی جۆراوجۆر، هەستی کنجکاویشیان وایان لێدەکات زانیاری گشتییان زیاد بکات.
لەوانەیە ئەم کەسانە کەسانی زیرەک نەبن یان ئاستی زیرەکی مامناوەندیان هەبێت، هەوڵ دەدەن بە بەکارهێنانی شێوازی جیاواز توانا و زانیاریەکانیان زیاد بکەن بۆ ئەوەی بتوانن لەکاتی پێویستدا بەکاری بهێنن.
18-هاوسەنگی
بەڵام لە نێو هەموو تایبەتمەندییەکانی مرۆڤی داهێنەردا، یەکێکیان لەوانی دیکە گرنگترە و ئەو تایبەتمەندییە جگە لە هاوسەنگی هیچی تر نییە. گرنگترین شت کە لە مرۆڤی داهێنەردا دەبینرێت، هاوسەنگی هەڵسوکەوتەکانیەتی.
بۆ نموونە لە هەمان کاتدا ئەو کەسانەی کە مێشکیان ئازاد لە سەرگەردان و خەون بینین بەجێدەهێڵن، لە کاتی کارکردندا بەوپەڕی تەرکیزەوە بیر لەو بەرپرسیارێتییە دەکەنەوە کە پێیان سپێردراوە. هەرچەندە ئاگاداری دەستکەوتەکانیانن، بەڵام هەرگیز لە بای شانازی ڕابردوودا ناخەون.
هەرچەندە مرۆڤە داهێنەرەکان وزەیەکی زۆریان هەیە، بەڵام بە وریاییەوە ئەم وزەیە خەرج دەکەن و ناهێڵن بەفیڕۆ بچێت. ئەوان زۆر سەربەخۆن لەکاتێکدا یارمەتی ئەندامانی تیمەکەیان دەدەن. هەرچەندە مرۆڤی داهێنەر کنجکاو و یاریزانە، بەڵام لە کاتی پێویستیدا هەموو هەنگاوەکانی کارێک بە چاوی خۆی دەبینێت بۆ ئەوەی تووشی کێشە نەبێت.
19-خۆگەڕانەوە یان دەرەوەگەرایی
دەروونناسان دەڵێن، مرۆڤە داهێنەرەکان کەسایەتییەکی زۆر ئاڵۆزیان هەیە، چونکە هەندێکجار حەز دەکەن لەناو قەرەباڵغیدا دەرکەون و چێژ لە بوون لەگەڵ کەسانی دیکە وەردەگرن؛ بەڵام هەندێک جار حەز دەکەن تەنیا بن و ئارامی زیاتریان دەست بکەوێت، بۆیە ئینترۆڤێرشن و ئێکسترۆڤێرشن لە هەمان کاتدا دەتوانرێت لە کەسایەتییاندا بشاردرێتەوە و لە کاتی پێویستیدا خۆیان نیشان بدەن.
ڕێگاکانی بەرزکردنەوەی داهێنان:
1- بیرنەکردنەوە لە ئامانجە داراییەکان
یەکێک لەو شتانەی مرۆڤ لە داهێنان دوور دەخاتەوە بیرکردنەوە لە ئامانجە داراییەکان. تەنها بیخە لایەک یان کەمێک دوابخە و بیر لەو بیرۆکەیە بکەرەوە کە لە مێشکتدایە بەبێ ئەوەی لایەنە داراییەکانی لەبەرچاو بگرێت. دەبینیت کە چەندین دەرگای تر بۆ ئەو بیرۆکەیەی کە لە مێشکتدایە دەکرێتەوە و زیاتر داهێنەرانە بیر دەکەیتەوە.
2- سەیرکردنی بارودۆخەکان لە ڕێگەی پەنجەرەی بێشومارەوە
لە ڕوانگەی جیاوازەوە سەیری پرسێک یان نیگەرانییەک بکە. کە تەنیا تۆ بە یەک نیگا و یەک تێڕوانین بیر لە بابەتەکە دەکەیتەوە، ناتوانێت تەحەدای داهێنانەکانت بکات؛ بۆیە هەوڵبدە لە ڕوانگەی کەسانی جیاوازەوە لە پرسەکە بکۆڵیتەوە.
3-جێبەجێکردنی بیرۆکەکان
ئەو بیرۆکەیەی کە لە مێشکتدایە دروستی بکە. زۆر جار دەبینرێت کە بابەتەکان لە مێشکی مرۆڤەکاندا تەنیا لە ئاستی بیرۆکەیەکدا دەمێننەوە و دەرئەنجامەکەی، لە باشترین حاڵەتدا چەند ڕستەیەک لەسەر کاغەزێکە. کەواتە، بۆ ئەوەی ئەمە واقیعیتر و داهێنەرتر بێت، هەوڵبدە لانیکەم نموونەیەک لەو شتانە دروست بکەیت کە لە مێشکتدایە.
4- دژبەیەک
هەندێک جار پێویستە پێچەوانەی ئەوەی لە مێشکتدایە بیهێنیتە بەرچاوت بۆ ئەوەی بزانیت چ ئەنجامێک لەسەر بابەتی سەرەکی بەجێدەهێڵێت؛ بۆیە هەوڵبدە کۆنتراست بەکاربهێنیت و لە هیچ شتێک مەترسە
5-کنجکاو بە
یەکێک لە باوترین تەکنیکەکانی بەرزکردنەوەی داهێنان بۆ دروستکردنی داهێنان، کنجکاوییە. تا ئێستا گرنگیت بە منداڵان و ئاستی کنجکاوییان داوە؟ بەو پێیەی منداڵان هەوڵی فێربوون و تێگەیشتن لە جیهانی دەوروبەریان دەدەن، زۆرجار پرسیار دەکەن و تامەزرۆی گوێگرتن لە وەڵامەکانن.
ئەوان دەیانەوێت بە شێوەیەکی ڕستەیی هەموو شتێک بزانن. داهێنان شتێکی سروشتییە بۆ منداڵان و تا تەمەنێکی دیاریکراو زیاد دەکات. ئەم تینوێتییە بۆ مەعریفە وردە وردە لەگەڵ تەمەندا نامێنێت، بەڵام بە چالاک ڕاگرتنی هەستی کنجکاوی دەتوانرێت ڕێگری لێبکرێت.
بۆیە پاداشتی خۆت بدەرەوە کاتێک کنجکاو بوویت بۆ شتێک. کنجکاوی دەرفەتێکە بۆ گەڕان بەدوای بابەتگەلی نوێ و داهێنەرانەدا.
6- دروستکردنی متمانە بەخۆبوون
زیادکردنی متمانە بەخۆبوون یەکێکی ترە لە ڕێگاکانی زیادکردنی توانای داهێنان. لەرزۆکی تواناکانت دەتوانێت ڕێگری لە داهێنان بکات. هەر لەبەر ئەمەشە کە دروستکردنی متمانە بەخۆبوون گرنگە.
پێشکەوتنەکان تۆمار بکە، ستایشی هەوڵەکانت بکە، هەمیشە بەدوای ڕێگایەکدا بگەڕێ بۆ پاداشتی داهێنانەکانت بۆ ئەوەی یارمەتیت بدات لە بەرزکردنەوەی داهێنانەکانت.
لەبیرت بێت کە کەسایەتی و توانایەکی ناوازەت هەیە و کەسی تر ئەم توانا و لێهاتووییانەی تۆی نییە؛ بۆیە ئەگەر باوەڕت پێیان هەبێت، دەتوانیت چارەسەری داهێنەرانەتر بۆ کێشەکان بدۆزیتەوە. بۆ ئەوەی داهێنەر بیت زیاتر لە هەموو شتێک پێویستت بە متمانەیە.
ئەو کەسانەی کە بڕوای تەواویان بەخۆیان نییە، بەردەوام لە قسە و حوکمی خەڵک بەرامبەریان دەترسن؛ هەر لەبەر ئەم هۆکارە، ئازایەتی جێبەجێکردنی بیرۆکەکانیان نییە و تا کۆتایی تەمەنیان توانا و بەهرەکانیان کەشف ناکەن.
7- ئەرێنی بێت
بیرکردنەوە و هەستی ئەرێنی کنجکاوی لە مرۆڤدا دروست دەکات و وەک گوترا کنجکاویش وا دەکات مرۆڤ بەدوای بیرۆکەی نوێدا بگەڕێت بۆ چارەسەرکردنی کێشەکان و بیرکردنەوەی داهێنەرانەتر.
8-لە شکست مەترسە
ترس لە نەگەیشتن بە ئەنجامە چاوەڕوانکراوەکان دەتوانێت ڕێگری لە پێشکەوتنەکانت بکات. هەرکاتێک خۆت بینی کە ئەم جۆرە هەستە دەورە دراویت، خۆت بیربخەرەوە کە هەڵەکان تەنها بەشێکن لە پرۆسەکە. ڕەنگە بیرکردنەوە نەرێنییەکان یان ڕەخنەگرتن لە خۆت توانای پەرەپێدانی کارامەیی داهێنەرانەت لەناو ببات.
9-خەیاڵ بکە
مرۆڤ توانایەکی ناوازەی هەیە کە پێی دەوترێت عەقڵی شل. خەیاڵ ئەرکی ئەم بەشەی دەروونە. زۆرجار خەونبین کەسانی داهێنەرن کە بیرۆکەی داهێنەرانەیان لە مێژووی مرۆڤایەتیدا تۆمار کردووە.
10-یاری کۆمپیوتەر بکە
ڕەنگە بیستنی ئەم ڕاستییە سەیر بێت، بەڵام لە توێژینەوەیەکدا کە توێژەرانی زانکۆی ویلایەتی میشیگان ئەنجامیانداوە، سەلمێنراوە کە پەیوەندییەکی ڕاستەوخۆ لە نێوان یاریکردنی یارییە ڤیدیۆییەکان و زیادکردنی توانای داهێناندا هەیە.
ئەوان لێکۆڵینەوەیان لە نزیکەی ٥٠٠ منداڵی ١٢ ساڵان کردووە و بۆیان دەرکەوتووە کە ئەو منداڵانەی زیاتر یاری ڤیدیۆیی دەکەن زیاتر داهێنەرن لە ئەنجامدانی ئەرکە جیاوازەکاندا. بەڵام چۆن یارییە ڤیدیۆییەکان دەتوانن داهێنان لە منداڵاندا بەرەوپێش ببەن؟
ئەم یارییانە ئەم کاریگەرییانەیان هەیە و ئەو کارامەییانەی باسکراون بەهێز دەکەن: توانای بینینی سێ ڕەهەندی یان فەزایی، باشتر پرۆسێسی دەماری و هەستیاری، گۆڕانکاری ئەرێنی مێشک کە دەبێتە هۆی گۆڕانکاری لە ڕەفتاردا، توانای چارەسەرکردنی کێشەکان، کارامەیی کۆمەڵایەتی باشتر، متمانە بەخۆبوون، پاڵنەر بۆ پێشکەوتن.
دوا وشە:
بەگشتی ڕێگا زۆرن بۆ زیادکردنی داهێنان و هەر کە هەنگاوت ناوە بۆ ئەم بوارە ڕێگەی زیاترت بۆ دەکرێتەوە، بۆیە داهێنەر بە و تەنها خۆت سنووردار مەکە لەوەی لەم بابەتەدا وتراوە.
زیاتر بخوێنەوە، زیاتر کنجکاو بە، زیاتر هەوڵبدە، زیاتر خەیاڵ بکە، چاوەڕێی زیاتر لە خۆت بکە چونکە تۆ وەک بوونەوەرێکی داهێنەر لەدایک بوویت.
