سوڕی مانگانە

نەخۆشی ناوپۆشی منداڵدان و ئازاری جومگەکان لە کاتی سوڕی مانگانەدا:

ئازاری حەوز لەم کاتەدا ڕەنگە بەهۆی هەوکردنی حەوزەوە بێت یان ڕژانی خوێنی سەردەم بۆ ناو حەوز لە نەخۆشی ئەندۆمیتریۆزیدا، کە بەزۆری لەم کەسانەدا ئەنجام دەدرێت. ئازاری پشت پێش دەستپێکردنی سوڕی مانگانە بەزۆری بەهۆی گرژبوونی منداڵدانەوەیە، بەڵام لە هەندێک حاڵەتدا دەکرێت بەهۆی نەخۆشی ناوپۆشی منداڵدان یان ناڕێکی سوڕی مانگانە بێت.

لە چ بارودۆخێکدا پێویستە سەردانی پزیشکی ئافرەتان بکەین؟

• ئەگەر لە ماوەی 90 ڕۆژی ڕابردوودا تووشی هیچ خوێنبەربوونێک نەبوویت و دووگیان نەبوویت، پێویستە سەردانی پزیشکی ئافرەتان بکەیت.
• ئەگەر خوێنبەربوونەکەت زیاتر لە 7 ڕۆژ بەردەوام بوو یان خوێنبەربوونەکەت ئەوەندە قورس بوو کە پێویستە هەر 1-2 کاتژمێر جارێک پادی سوڕی مانگانە یان تامپۆنەکەت بگۆڕیت.
• ئەگەر خولی سوڕی مانگەکەت کەمتر لە 21 ڕۆژ یان زیاتر لە 35 ڕۆژ بەردەوام بوو.
• ئەگەر لەم کاتەدا تووشی ئازارێکی زۆر توند بوویت.
• ئەزموونی خوێنبەربوون لە نێوان سوڕی مانگانە، پەڵە یان خوێنبەربوونی زێ.
• تا یان هەستکردن بە نەخۆشی دوای بەکارهێنانی تامپۆن.
• ئەگەر سوڕی مانگانەت تا تەمەنی 15 ساڵی دەستی پێنەکرد.

هۆکاری ناڕێکی سوڕی مانگانە:

1. دووگیانی یان شیرپێدان:

ئەگەر لە کاتی خۆیدا سوڕی مانگانەت نەگەیشت، لەوانەیە نیشانەی دووگیانی بێت. شیرپێدان بەزۆری گەڕانەوەی سوڕی مانگانە دوای دووگیانی دوادەخات.

2. خۆراک:

 وەرزشی قورس، زیادبوونی کێش یان دابەزاندنی کێشی زۆر و کێشەی خۆراکی، وەک بێئاگایی لە خواردن لەوانەیە ببێتە هۆی تێکچوونی سوڕی مانگانە.

3. نیشانەکانی هێلکەدانی پۆلیسیستیک:

ئەم نەخۆشییە باوەی خانمان دەتوانێت ببێتە هۆی ناڕێکی سوڕی مانگانە بەهۆی بەرزبوونەوەی ئاستی هۆرمۆنەکانی پیاوانه. نیشانەکانی ئەم نەخۆشییە بریتین لە زیادبوونی مووی دەموچاو، ماندوێتی، کەمی دەنگ، گۆڕانی باری دەروونی و نەزۆکی.

4. هەوکردنی حەوزی:

ڕەنگە هەوکردنەکەش بڵاوبێتەوە بۆ سیستەمی زاوزێ و ببێتە هۆی تێکچوون.

5. لەکارکەوتنی هێلکەدان:

هێلکەدان پێش تەمەنی 40 ساڵی کارکردنی ئاسایی خۆی لەدەست دەدات و ئەمەش دەبێتە هۆی تێکچوونی سوڕی مانگانە.

6. ڕیشاڵی منداڵدان:

ڕیشاڵی بریتییە لە زنجیرەیەک گەشەی خانەکان لە دیواری منداڵدان کە شێرپەنجە نین. ئەم حاڵەتە لەوانەیە ببێتە هۆی سوڕی مانگانە لەگەڵ خوێنبەربوونی قورس و درێژخایەن. بە کاریگەری لەسەر هۆرمۆنەکانت، فشاری توند کاریگەری لەسەر سوڕی مانگانەش دەبێت.

7. تێکچوونی هۆرمۆنەکان:

ئەم تێکچوونە هەندێک جار بەو مانایەیە کە کەسەکە هێلکەدانان ناکات و درێژیی یان کورتبوونەوەی ماوەی سوڕی مانگانە لەوانەیە بەهۆی تێکچوونی هۆرمۆنەکانەوە بێت.

8. هۆکارەکانی تر:

نەخۆشی کاتی وەک هەڵامەت یان ئەنفلۆنزا دەتوانێت ببێتە هۆی ناڕێکی سوڕی مانگانە.

ئایا سێکس لە کاتی سوڕی مانگانەدا مەترسیدارە؟

بەهۆی بارودۆخی منداڵدان و خوێنبەربوونی، بەرکەوتن لەگەڵ هاوسەرەکە لە کاتی سوڕی مانگانەدا مەترسی تووشبوون بە نەخۆشییەکانی وەک ئایدز و هەوکردنی جگەر و نەخۆشییە سێکسییە گواستراوەکان زیاد دەکات. هەروەها ئەگەری تووشبوون بە هەوکردنی زێ و تەنانەت منداڵدان زیاد دەکات. بەهۆی هەلومەرجی گونجاو بۆ گەشەکردنی میکرۆبەکان، تەنانەت ئەگەری هەیە کەسێک تووشی هەوکردنی بۆری میز بێت.

ئۆرگازمی سێکسی دەتوانێت خوێنبەربوون لەم کاتەدا کەم بکاتەوە. چونکە ئەم پرۆسەیە پەیوەندی بە زۆرێک لە گرژبوونی منداڵدان هەیە، کە دەتوانێت خێراتر خوێن لە منداڵدان دەربهێنێت و ماوەی خوێنبەربوون کەم بکاتەوە.

شۆردنی زێ لە کاتی سوڕی مانگانە:

باشتر وایە لە ماوەی سوڕی مانگانەدا ڕۆژانە جارێک ناوچەی زاوزێت بشۆیت بۆ ئەوەی ڕێگری لە کۆبوونەوەی میکرۆب و بۆنی ناخۆش لە کاتی خوێنبەربووندا بکیت. شۆردنی بەشی دەرەوەی ناوچەی زاوزێ بە کەرەستەی تەندروستی یارمەتیدەرە بۆ کەمکردنەوەی ئەگەری تووشبوون بە هەوکردنی زێ بە نەهێشتنی میکرۆبەکان. ئەمەش پێویستە بە هێواشی ئەنجام بدرێت و دواتر شوێنەکە بە باشی وشک بێتەوە. چونکە مانەوەی شێ لە ژینگەدا وا دەکات شوێنەکە لەبار بێت بۆ گەشەکردنی بەکتریا.

هەروەها بەکارهێنانی ئاوی شلەتێن یارمەتیدەرە بۆ کەمکردنەوەی ئازارەکانت لەم ماوەیەدا. دوای تەواوبوونی سوڕی مانگانە، زێ بشۆ بۆ پاککردنەوەی هەر پیسبوونێک کە بەهۆی خوێنبەربوون لە ژینگەوە دروست بووبێت.

حەمام لە کاتی سوڕی مانگانە:

ئەم باوەڕە بە تەواوی هەڵەیە. هیچ هۆکارێک نییە بۆ ئەوەی لەم کاتەدا خۆت نەشۆیت. حەمام باری دەروونیت باشتر دەکات و یارمەتیت دەدات مامەڵە لەگەڵ نیشانەکانی سوڕی مانگانە بکەیت. ئاوی گەرم دەتوانێت یارمەتی هاندانی ڕۆیشتنی خوێن بدات و گرژبوونی ماسولکەکان کەم بکاتەوە. چێژ لە حەمامەکە وەربگرە بەبێ نیگەرانی!

حەمام وا دەکات هەست بە باشتر بوون بکەیت. دوای نوقمکردنی تەواو لە ئاودا خوێنبەربوون ناوەستێت. بەڵام ڕەنگە پەستانی ئاو بۆ ماوەیەکی کاتی ڕێگری بکات لە دەرچوونی خوێن لە زێیەوە.

کوپ و تامپۆنی سوڕی مانگانە و پادی تەندروستی:

یەکێک لە گرنگترین شتەکان کە کاریگەرە لە تەندروستی سوڕی مانگانەدا و دەتوانێت تەندروستیت دیاری بکات بەکارهێنانی بەرهەمەکان لەم کاتەدا بۆ خوێنبەربوونه. پێویستە باشترین و گونجاوترین ڕێگا بۆ خۆت هەڵبژێریت (تامپۆن، کوپ، یان پاد) بۆ ئەوەی لە ماوەی سوڕی مانگانەدا هیچ کێشەیەکت نەبێت.

هەروەها پێویستە ژن ئاسوودە بێت بەو شێوازەی کە لە ڕۆژانی خوێنبەربووندا بەکاری دەهێنێت و بتوانێت لە ڕووی داراییەوە ڕووبەڕووی ببێتەوە. لە لایەکی ترەوە دەبێت ڕاهێنانی پێویستی وەرگرتبێت بۆ ئەوەی شێوازەکە بە دروستی بەکاربهێنێت. یەکێک لەو ڕێگایانەی کە بۆ خوێنبەربوون لەم کاتەدا بەکاردێت، کوپی سوڕی مانگانەیه. کوپی سوڕی مانگانە لەم ڕۆژانەدا زۆر بەناوبانگ بووە و زۆرێک لە خانمان بەم شێوازە ڕازین.

گرنگی خۆراک لە کاتی سوڕی مانگانە:

ڤیتامین بی زۆر گرنگە بۆ تەندروستی لەش و لەو ماوەیەدا دەتوانێت نیشانەکانی پێش سوڕی مانگانە یان PMS کەم بکاتەوە. ڤیتامین B6 دەتوانێت ئاستی پرۆجسترۆن زیاد بکات و ئیسترۆجین لە جەستەدا کەم بکاتەوە، ئەمەش یارمەتیت دەدات لەم ماوەیەدا.

هەروەها خواردنی زینک دەبێتە هۆی کەمکردنەوەی ئازاری سکی و وەکو ئازارشکێن کاردەکات. خواردنی مەگنیسیۆمی پێویست دەتوانێت خوێنبەربوونی درێژخایەن و ئازاربەخش لەم کاتەدا کەم بکاتەوە. هەروەها کاریگەری دژە کرامپی هەیە.

ئێمە لە ماڵپەڕی بۆزانین بە تەواوی باسمان لە خواردنە گونجاو و نەشیاوەکان لە کاتی سوڕی مانگانەدا کردووە، کە دەتوانن بیخوێننەوە.

پێویستە و نابێت لە کاتی سوڕی مانگانەدا:

• کەمکردنەوەی خواردنی خۆراکی شەکر و خوێی زۆر.
• کەمکردنەوەی خواردنی خۆراکی ناتەندروست لەم ماوەیەدا.
• چالاکیی قورس و وەرزشی بەهێز لەم کاتەدا لەوانەیە هۆرمۆنەکان و میکانیزمی هێلکەدان تێکبدات.
• بۆ ماوەیەکی زۆر هێمن مەبە؛ چونکە ئەمەش دەبێتە هۆی هەڵئاوسانی ئاو.
• زۆر خواردنی قاوەلەم کاتەدا دەبێتە هۆی ئاوسانی سک و کێشەی هەرس.
• مەی مەخۆرەوە.
• تامپۆن یان پادی تەندروستی لە کاتی خۆیدا بگۆڕە.
• سەیری فیلمی سۆزداری مەکە و هەوڵبدە لەم ماوەیەدا ئارام بیت.
• دوور بکەوەرەوە لە سێکس؛ چونکە لەوانەیە ئازارەکانت زیاد بکات و خوێنبەربوون لە سەرەتای سوڕی مانگانەتدا.
• دوور بکەوەرەوە لە خواردنەوەی ئاوی زۆر سارد.
• لەم کاتەدا ڕەنگە پێستت تووشی خوران و هەستیار بێت، بۆیە باشتر وایە بە بەکارهێنانی ماسکی ماڵەوە ئاگاداری پێستت بیت.
• کەم خەوی دەتوانێت هاوسەنگی هۆرمۆنەکانت تێکبدات بە زیادکردنی هۆرمۆنی کۆرتیزۆڵ. بۆیە باشتر وایە لە ئەو ماوەیەدا پشوویەکی تەواو بدەیت.
• زۆر چاوەڕێ مەکە بۆ خواردنی دەرمانی ئازارشکێن. خواردنی ئەم دەرمانانە لەم کاتەدا هیچ کێشەیەکت بۆ دروست ناکات. ئەگەر هەستت بە ئازار کرد پێش ئەوەی جەستەت زیانی پێ بگات، ئەوا ئەو دەرمانانەی باسکراون بەکاربهێنە.