بنەما و ئەتەکێتی خوازبینی:
ئایا ئەتەکێتی خوازبینی دەزانیت؟ کۆبوونەوەی خوازبینی ڕۆژێکی گرنگ و یادگارییە لە ژیانی هەموو مرۆڤێکدا، کە دەتوانێت ببێتە یادگارییەکی شیرین. هەندێک جار ڕەچاونەکردنی چەند خاڵێکی بچووک دەبێتە هۆی لێکتێگەیشتنی خراپ لە خێزانەکاندا. ئەتەکێتی خوازبینی بەپێی کولتوورە جیاوازەکان جیاوازە. بۆیە ناکرێ هەمان ڕەوشت بۆ هەموو مرۆڤەکان لەبەرچاو بگیرێت. بەڵام لەم بابەتەدا هەوڵمان داوە هەندێک خاڵ سەبارەت بە ئەتەکێتی خوازبینی دەرببڕین کە بە گشتی پەیوەندییان بە خەڵکی گشتیەوە هەیە.
ئێستا کە لەم بابەتەدا باسی خوازبینی دەکەین، گرنگە ئێوە بزانن کە ئێمە بەشێکمان لە ماڵپەڕی بۆزانین هەیە بە ناوی پەیوەندی سۆزداری و هاوسەرگیری، کە زانیاری زۆر بەسوود لەخۆدەگرێت. لەگەڵمان بمێنەوە.
ئەتەکێتی خوازبینی بۆ کوڕ:
1. یەکەم ئەتەکێتی خوازبینی بۆ کوڕ، پێشوەختە کاتەکە دیاری بکە:
سەرەتا گرنگە چەند ڕۆژێک پێش بەرواری دڵخواز پەیوەندی بە خێزانی کچەکەوە بکەیت و بە وردی پێیان بڵێیت لە کام ڕۆژدا دەچیتە ماڵەکەیان بۆ ئەوەی خوازبینی بکەیت. یەکێک لە خاڵە گرنگەکان ئەوەیە کە کاتێکی زۆریان پێ بدەیت، تەنانەت 1 هەفتەش، بۆ ئەوەی بتوانن بە باشی خۆیان ئامادە بکەن.
هەروەها ئەگەر لە یەکەم پەیوەندیتدا ڕایانگەیاند کە بیر لە کاتێکی تر دەکەنەوە، پێداگری لەسەر بەرواری دڵخوازی خۆت مەکە. جگە لەوەش باشترین کاتژمێرەکان له ئەتەکێتی خوازبینی دا، بەپێی وەرز و پلەی گەرما، لە سەرەتای ئێوارەوە تا سەرەتای شەو دەبێت. بێگومان لە زۆرێک لە کولتوورەکاندا دوای نانخواردنی ئێوارە باشترین کاتە بۆ ئەنجامدانی مەراسیمی خوازبینی.
2. له ئەتەکێتی خوازبینی بۆ کوڕ، لە کاتی خۆیدا بە:
کاتێک دەوترێت زۆر گرنگە لە کاتی خۆیدا سەردانی ماڵی خێزانی کچەکە بکرێت، هەمووان بە سادەیی بەلایدا تێدەپەڕن و وا بیر دەکەنەوە کە ئەم خاڵە زۆر باش دەزانن. بەڵام ئەوە وا نییە و هەر بۆیە زۆرێکیان لە کۆتاییدا درەنگ دەگەنه! لە ڕاستیدا ئەتەکێتی خوازبینی لە کاتی خۆیدا، ڕەوشتی هەیە.
سەرەتا: دەبێت ناونیشانی وردی خانووەکە بزانیت. تەنانەت باشترە پێش ڕۆژی خوازبینی بە تەواوی جارێک ناونیشانەکە بدۆزیتەوە بۆ ئەوەی لە ڕۆژی پێشنیارەکەدا کات بەسەر نەبیت بۆ گەڕان بەدوایدا. دووەم: دڵنیابە لەوەی شوێنی دڵخواز لە ناوچەیەکی هاتوچۆی زۆردا نەبێت. ئەگەر وایە دڵنیابە چەند خولەکێک یان چەند کاتژمێرێک بۆ هاتوچۆکردن ڕەچاوبکه. سێیەم: لانیکەم 30 خولەک زووتر لە کاتی مەبەستت. بڕۆ! بەم شێوەیە ئەگەر شتێکی لەناکاو و چاوەڕواننەکراو ڕووبدات، ئەوا تۆ لەبارەیەوە دەزانیت. هەروەها کاتێک بۆ کڕینی گوڵ و شیرینی تەرخان بکە.
3. له ئەتەکێتی خوازبینی بۆ کوڕ، ڕەچاوکردنی جل و بەرگی گونجاو:
ڕەنگە تۆ بەخۆتەوە بڵێیت من یەکێکم لەو کەسانەی کە بۆچوونی کەسانی تر بەلاوە گرنگ نییە و حەزم لێیە لە هەموو شوێنێک خۆم بم! بەڵام لەبەرچاو بگرن کە هەمیشە یەکەم دیدار (کە لە بنەماکانی پەیوەندیکردندا بە سەرنجی یەکەم ناسراوە) کاریگەرییەکی زۆر گرنگی لەسەر بۆچوونی کەسانی دیکە هەیە سەبارەت بە تۆ و تەنانەت ڕەنگە ببێتە هۆی حوکمێکی هەڵە سەبارەت بە تۆ. جگە لەوەش پێویستە فەرهەنگی بنەماڵەی خانمەکەش لەبەرچاو بگرن. بۆیە ڕەنگە باشتر بێت ئەو جلوبەرگانە هەڵبژێرین کە تا ڕادەیەک لە کولتوری ئەو خێزانەی کە باسی لێوە دەکرێت نزیک بن.
4. له ئەتەکێتی خوازبینی بۆ کوڕ، ڕۆژێک یان دوو ڕۆژ پێشتر دەرکەوتنت ڕێکبخە:
هەڵبژاردەیەکی باشە کە بە تەواوی لە ڕۆژی پێشنیارەکەدا بچیتە لای ئارایشتگا. بەڵام ڕەنگە هەڵبژاردەی باشتر ئەوە بێت کە ڕۆژێک پێشتر بچیتە لای ئارایشتگا و تەنها لە ڕۆژی پێشنیارەکەدا دەرکەوتنت دروست بکەیت. بەم شێوەیە لە کەسێک ناچێت کە تازە لە ئارایشتگا هاتۆتە دەرەوە لە کاتی کۆبوونەوەی خۆشەویستیدا. بەڵکو لە کەسێک دەچێت کە هەمیشە ڕێک و پێک بێت. ئەمەش یەکێکە لە ئەتەکێتی خوازبینی .
5. له ئەتەکێتی خوازبینی بۆ کوڕ، دڵنیابە لە کڕینی گوڵ و شیرینی:
ڕاستە تا ئێستا دڵنیا نیت کە ئەم کۆبوونەوەیە کۆتایی دێت یان نا، بەڵام هێنانی گوڵ و سندوقێک شیرینی داب و نەریتی جوانە و له ئەتەکێتی خوازبینیه. بۆیە ڕەنگە نەهێنانی گوڵ و شیرینی بە بێ ڕێزیت بەرامبەر بە خێزانی بووک هەژمار بکرێت. سەرنج بدەن، ئەگەری ئەوە هەیە لە بنەماڵەی بەرامبەردا کچەکە گوڵ و شیرینی لە تۆ وەربگرێت، هەروەها ئەگەری ئەوە هەیە یەکێک لە ئەندامانی خێزانەکەیان ئەم کارە بکات. کەواتە مەرج نییە تۆ بیاندەیت بەو کەسە تایبەتەی کە بیری لێدەکەیتەوە.
6. له ئەتەکێتی خوازبینی بۆ کوڕ، پێویستە گەورەساڵان سەرەتا بچنە ژوورەوە:
خاڵێکی زۆر گرنگ کە دەبێت لەبەرچاو بگیرێت ئەوەیە کە کوڕەکە دەبێت دوای گەورەکان بچێتە ناو ماڵەوە. جا لە دەرگای حەوشەوە بێت یان لە دەرگای چوونە ژوورەوە. بۆیە سەرەتا با دایک و باوک و تەنانەت گەورەکانی تریش بچنە ژوورەوە و دواتر خۆت.
7. له ئەتەکێتی خوازبینی بۆ کوڕ، بە ژمارەیەکی زۆرەوە مەچۆ بۆ خوازبینی:
بە تایبەتی لە “یەکەم کۆبوونەوەی خوازبینی”دا گرنگە بە ژمارەیەکی زۆر نەچیتە ئاهەنگەکە. بۆیە لە یەکەم کۆبوونەوەدا باشتر وایە لە نێوان 3 بۆ 6 کەسدا هەبێت و زیاتر نەبێت. مەگەر هۆکارێکی تایبەت هەبێت.
8. له ئەتەکێتی خوازبینی بۆ کوڕ، پێداگری لەسەر بەدەستهێنانی بەڵێ مەکە:
هەندێک خێزان پێیان وایە وەرگرتنی بەڵێ لە خێزانی کچەکە لە یەکەم کۆبوونەوەی خوازبینیدا سەرکەوتنێکی گەورەیە!تەنانەت ئەم کارەش ڕەنگە ببێتە هۆی ئەوەی کچ و کوڕەکە بە ڕادەی پێویست یەکتر نەناسن و بە چاوی داخراوەوە هاوسەرگیری بکەن، بە گشتی ئەم کارە جۆرێکە لە بێڕێزیکردن.
9. له ئەتەکێتی خوازبینی بۆ کوڕ، بەبێ بوونی کوڕەکە مەچن بۆ خوازبینی:
هێشتا لە هەندێک خێزاندا خوازبینی بەبێ کوڕ باو و ئاساییە! بەڵام بزانە لەم سەردەمەدا ئەم شێوازەی خوازبینیه بە توندی ڕەخنەی لێدەگیرێت و ڕەنگە وەک بێڕێزیکردن سەیر بکرێت. بۆیە بە هیچ شێوەیەک ئەوە مەکە.
10. له ئەتەکێتی خوازبینی بۆ کوڕ، گفتوگۆ لەگەڵ کچەکە:
له ئەتەکێتی خوازبینی ئەوەیە که، کچ و کوڕ ڕێگەیان پێدەدرێت بچنە بەشێک لە ماڵەکە یان یەکێک لە ژوورەکان و قسە لەگەڵ یەکتر بکەن و لە بارودۆخی یەکتر بپرسن. ئاگاداربە کاتێک داوات لێدەکەن بچیتە ژوورێکی تر بۆ قسەکردن زۆر وروژێنەر نەبیت. دووەم: هەوڵبدە کاتی قسەکردن زۆر درێژ نەکەیتەوە و هەوڵبدە پرسیار و وەڵامی دروست ئامادەبکەیت.
ئادابەکانی خوازبینی بۆ کچ:
هەروەک چۆن کوڕەکان لەسەر یەکەم کۆبوونەوەی خوازبینی سترێسیان لەسەرە، کچەکە و ڕەنگە تەنانەت خێزانەکەیشی نیگەرانن لەم ڕۆژە. لە ڕۆژی پێشنیازەکەدا پێویستە ڕەچاوی چەند خاڵێکی گرنگ بکەیت.
1. له ئەتەکێتی خوازبینی بۆ کچ، ماڵەکە شلۆق مەکە:
ڕەنگە باشتر بێت لە یەکەم دانیشتنی خوازبینیدا ئاهەنگەکە قەرەباڵغ نەکەیت. تەنها ئەگەر کەسێک لە خێزانەکەدا هەبێت کەسێکی ورد بێت و ئامادەبوونی کۆبوونەوەکە باشتر بکات باشترە بانگهێشتی کۆبوونەوەکە بکەیت. بۆ نموونە مامی گەورەت بانگهێشت بکە.
2. له ئەتەکێتی خوازبینی بۆ کچ، بە بەشی پێویست ماکیاژ بکە:
لە ڕۆژی خوازبینی باشترە جلێک هەڵبژێریت کە لەگەڵ کلتوری خێزانەکەتدا بگونجێت. هەروەها هەڵبژاردەیەکی باشە ئەگەر بنەماڵەی پێچەوانە لەبەرچاو بگرێت. بەڵام کاتێک باس لە ماکیاژ دەکرێت ئەوە لەبیرت بێت کە زۆر ماکیاژ لەوانەیە وا لە کەسانی تر بکات وا بیربکەنەوە کە تۆ کەموکوڕیەکانت دادەپۆشیت و متمانەی تەواوت نییە! بۆیە باشترە بەشی پێویست ماکیاژ بکەیت.
3. له ئەتەکێتی خوازبینی بۆ کچ، بڕۆ بۆ بەخێرهاتنی میوان:
لەبیرت بێت بۆ ئەوەی ڕێز لە میوانەکە بگریت، دەبێت لە کاتی گەیشتنیان سڵاوی لێبکەیت و کاتێک خەریکە لە ماڵەوە دەردەچن، لەگەڵیدا بڕۆ تا بەر دەرگا. بێگومان لە کاتی چوونە ژوورەوەدا تەنها دەبێت لە بەر دەرگای بیناکە بوەستیت و پێویست ناکات بچیتە حەوشە یان دەرگای بەرزکەرەوەکە.
4. له ئەتەکێتی خوازبینی بۆ کچ، ئاگاداری ڕەفتارەکانت بە:
گرنگە کەمێک ئاگاداری کولتوور بین. ڕەنگە لە کولتوری خێزانەکەت و بنەماڵەی لایەنی بەرامبەردا، زۆر قبوڵکراو نییە کچێک لە کۆبوونەوەی خوازبینیدا قسەخۆش بێت. هەروەها ئەگەر پێشتر کابراکەت ناسی، لە ڕۆژی پێشنیارەکەدا زۆر گەرم مەبە.
دوا وشە:
خوازبینی بەپێی کولتووری شارەکە و تەنانەت قەومیش کۆمەڵێک داب و نەریتی هەیە. لەم بابەتەدا ئاشنا بووین بە گرنگترین ئەتەکێتی خوازبینی، کە زۆرجار پەیوەندییان بە شار و نەتەوەوە نییە و دەبێت لە هەموو شوێنێکدا ڕەچاو بکرێن. ڕەفتارەکانی وەک کڕینی گوڵ و شیرینی، لەبەرکردنی جل و بەرگی گونجاو لەگەڵ کولتوری هەردوو بنەماڵە، ڕێزگرتن لە گەورەکان، زۆر قسە نەکردن و هتد.
دەتوانن لێرەدا بیروڕا و ئەزموونەکانتان باس بکەن.
