جوانترین گوڵەکانی جیهان:
دەربڕینی جوانی لە پاکترین شێوەی خۆیدا، گوڵ یەکێکە لە خۆشەویستترین و سادەترین چێژەکانی ژیان.
گرنگ نییە دەتەوێت ناوەوەت جوان بکەیت یان زەردەخەنەیەکی جوان بخەیتە سەر لێوی ئازیزانت، هیچ شتێک وەک ڕێکخستنێکی جوانی گوڵ نییە. گوڵ بە ڕەنگی زیندوو و نەخشی جوان و دیزاینی سەرنجڕاکێش دڵت بە یەکجار دەتوێنێتەوە.
وە ڕەنگە هەرلەبەر ئەوەش بێت کە مرۆڤەکان گوڵی جوانیان پێ باشتر بووە بۆ جوانکردنی شوێنی ژیانیان و زیادکردنی ڕەنگ و سروشت بۆ شێوازی ژیانی شارستانی خۆیان و گەیاندنی گوڵ و کڕینی گوڵەکان بکەنە لایەنێکی گرنگی ژیانیان.
لە جیهاندا چەندین جۆری جیاوازی گوڵ هەیە، لە گوڵی وەرزییەوە تا دەگاتە ئەو گوڵانەی کە بە درێژایی ساڵ دەگوڵن. ئەم جوانییە گوڵاویانە لە هەموو شوێنێکدا دەدۆزرێتەوە و بە دڵنیاییەوە یارمەتیدەر دەبن بۆ جوانکردنی ڕۆژەکەت.
لەم بابەتەدا چێژ لە بینینی هەندێک لە بەناوبانگترین گوڵە جوانەکانی جیهان وەربگرە و زیاتر دەربارەیان بزانە. هەروەها بابەتێکمان هەیە دەربارەی جوانترین منداڵەکانی جیهان کە وەک ئەم گوڵانە جوان و نایاب و ناوازەن.
1- گولی روز (rose flower)
گولی روز کە بە کۆی دەنگ وەک جوانترین گوڵ لە جیهاندا ناسێنراوە، لە ساڵی 500 پێش زایینەوە لەلایەن مرۆڤەوە دەچێنرێت. بۆن خۆشەکەی یەکێکە لە تایبەتمەندییە جیاوازەکانی کە جیای دەکاتەوە لە گوڵەکانی تر.
هەر گولی روز کە بە ڕەنگی جیاواز دێت، گرنگە لە هێماکردنی هەموو شتێکدا لە خۆشەویستییەوە تا جوانی و ئیمان و هاوڕێیەتی و سۆز و زۆر شتی تر.
2- گولی نیلوفەر (Lotus flower)
شاژنی هەموو گوڵە ئاوییەکانە، سوسنی ئاو 70 جۆری جیاوازی هەیە لە جیهاندا. سەیر نییە زۆربەی خەڵک ئەم گوڵە بە جوانترین گوڵ لە جیهان دا دەزانن. نیلوفەر بۆ بوداییەکان بە گوڵێکی پیرۆز دادەنرێت، چونکە هێمای لەدایکبوون و پاکی و هاوئاهەنگی و نیعمەت و خوداییە.
ئەم گوڵانە لە ئیکۆسیستەمی ئاوی نزم و شیرین گەشە دەکەن و هەروەها یارمەتی پاراستنی ئیکۆسیستەم دەدەن لە ڕێگەی هاوسەنگکردنی پلەی گەرمی ئاو و دروستکردنی بارودۆخی نیشتەجێبوونی نایاب.
ئەم گوڵانە لە بەهارەوە تا پایز دەگوڵن و هەر گوڵێک بەیانیان دەکرێتەوە و ئێواران دادەخرێن. دەتوانیت بە ڕەنگی جیاواز بیاندۆزیتەوە لەوانە سپی، پەمەیی، پرتەقاڵی، وەنەوشەیی و شین.
3- گولی دڵی خوێناوی ( bleeding heart flower)
ئەم گوڵە لە دڵێکی خوێناوی دەچێت بەهۆی گەڵای شەهوەتاوییەوە کە وەک دڵێکی سوور کێشراوە و دڵۆپێک خوێنی لێ دێتە دەرەوە. بە شێوەیەکی سەرسوڕهێنەر جوانن و لە هەموو جیهاندا بەنرخن.
ئەم گوڵە بە شێوە دڵە جوانەکەی توانیویەتی سەرنجی هەموو مرۆڤێک ڕابکێشێت. بە ڕەنگی پەمەیی و سپی ئەمانە هێمای تەواوەتی خۆشەویستین وە بە درێژایی بەهار گوڵ دەکەن.
ئەم گوڵانەی شێوە دڵیان هەیە لە کەشوهەوای شێدار و فێنکدا بە باشی گەشە دەکەن و لە سێبەری جۆراوجۆری سوور، پەمەیی، زەرد و سپیدا دەبینرێن. وەک لە ناوەکەیەوە دەردەکەوێت ئەم گوڵانە لە دڵی خوێناوی دەچن و بە شێوەیەکی سەرسوڕهێنەر جوانن.
4- گوڵی غەزەنیا (Gazania flower)
غەزانیا گوڵێکی زەردی ئاڵتونی گەشاوە و خەڵکی باشووری ئەفریقایە و بەهۆی ڕەنگەکەیەوە بە گوڵێکی گەنجینەی ناسراوە.
بە لقێکی سروشتی درێژەوە بە ڕەنگی زۆر گەشاوە دەگوڵێت کە وا دەکات لە دوورەوە بە چاوی ڕووت ببینرێت. غەزانیا بە ڕەنگی پرتەقاڵی گەشاوە و زەرد و تەنانەت سووریش دەدۆزرێتەوە، لە ڕۆژدا دەگوڵێت و لە کاتی خۆرئاوابووندا دادەخرێت.
5- گوڵی لانتانا (Lantana flower)
لانتانا گوڵێکی ناوازەیە چونکە مەیلیان هەیە یەک کۆمەڵە بچووک لە یەک کاتدا گوڵ بکەن. وەک دەستە گوڵێکی سروشت کە 100 گوڵی بچووکی ڕەنگاوڕەنگی پێکەوە دانراون.
لانتانا بە چەندین ڕەنگی جیاواز لە وەنەوشەیی و پەمەییەوە تا زەرد و پرتەقاڵی بەردەستە، گوڵی بچووک و ناسکە کە تەواو گونجاوە بۆ ڕێکخستنی گوڵەکان.
6-گوڵی داهلیا (Dahlia flower)
داهلیا تەنها ناوی گوڵێکی جوان نییە کە لە جۆرەکەیدا ناوازەیە، بەڵکو ناوێکی جوانە بۆ کچانی ساوا. گوڵە گەورە گوڵدارەکە ئەوەندە سیمیتریکە کە چاوی مرۆڤ دڵخۆش دەکات کە سەرنجی لەسەر وردەکاری و ئاڵۆزی هەر گەڵایەک بێت.
لە سەرانسەری جیهاندا زیاتر لە 40 جۆری جیاوازی ئەم گوڵە هەیە کە قەبارەیان لە 2 بۆ 20 ئینج دەبێت.ئەم گوڵە ڕەسەنی مەکسیکە و بە شێوەیەکی بەرفراوان لە سەرانسەری جیهاندا دەچێنرێت. ئەم گوڵە ڕەنگاوڕەنگانە لە نێوان ناوەڕاستی هاوین و یەکەم بەستەڵەکدا بە باشی دەگوڵن.
7-گوڵی ئەستێرەی سوسن(Stargazer or Lily star flower )
سوسنی ستارگەیزەر جۆرێکە لە سوسنی تێکەڵاوی گروپی سوسنی ڕۆژهەڵات. وەک چۆن سوسنی ڕۆژهەڵاتی بە بۆنەکەی ناسراوە، سوسنی ئەستێرەبینیش بەهۆی بۆنە بۆنخۆشەکەیەوە بە شێوەیەکی زۆر لە بۆنسازیدا بەکاردەهێنرێت.
ئاسانترین گوڵ بۆ خێرا گەشەکردنن و باشترین ئەنجامی گوڵکردنیان هەیە لە خۆری تەواودا. دەتوانیت بە ئاسانی یەکێکیان لە حەوشەکەتدا بچێنیت بۆ ئەوەی چێژ لێی وەربگریت.
8- گوڵی فرانجیپانی (Frangipani flower)
فرانجیپانی کە بە پلومێریا ناسراوە، خەڵکی ناوچە گەرمەکانە. ئەم گوڵە لە جۆرەکانیدا ناوازەیە بەهۆی بوونی ڕووەکی ڕازاوە لە کەشوهەوای گەرمتر و بۆنی سەرنجڕاکێشی گوڵەکانی.
زۆرێک لە بۆنەکان بۆنی ئەم گوڵەیان هەیە یان بۆ لاساییکردنی ئەو گوڵە دروست دەکرێن. گوڵی زەرد و لێوارە سپییەکان لە توخمە بەناوبانگەکانین.
9- گوڵی کاتژمێر (Passiflora flower)
پاسسیفلۆرا وەک ئەوەی بە شێوەیەکی باو ناسراوە، گوڵێکی ناوازە و نامۆیە و ڕوەکی ترێی هاوشێوەی ئیڤی لە ناوەکییەوە گەشە دەکات.
ئەم گوڵە نمایشکارانە کە لەناو دارستان و دارەکاندا دەگوڵن، بە چاوێک دەناسرێنەوە. سەرەڕای ئەوەش، بە پێچەوانەی گوڵەکانی دیکە کە گەڵای ناسک و نەرمیان هەیە، ئەم گوڵانە زیاتر دەست لێدانێکی دار یان چیمەنتۆیان هەیە، ئەمەش وایان لێدەکات گوڵێکی زۆر جیاواز بن.
10- گوڵی گێلاس (Cherry Blossom flower)
یەکێک لە جوانترین گوڵەکانی جیهان گوڵ گێلاسە، ئەم گوڵانە پێویستیان بە ڕوونکردنەوە نییە، ئەمانە ئەو گوڵانەن کە لە فێستیڤاڵی نیشتمانی گوڵی گێلاسدا بە جوانی نمایش دەکرێن.
جوانی ناوازەی گوڵەکانی وایکردووە گوڵەکانی تایبەت بێت، کە لە درەختە جوانەکەی گوڵی گێلاسەوە بەدەست دەهێنرێت. ئەم گوڵە جوانانە لە کولتوری ژاپۆندا زۆر گرنگن چونکە نوێنەرایەتی سەرەتاو جوانی ژیان دەکەن.
سەیر نییە ئەم گوڵە دەستکاریکراوانە یەکێکە لە سەرسوڕهێنەرترین گوڵەکانی جیهان.
11- گوڵی ئۆرکید (Orchid flower)
کاتێک سەیری شێوەی گوڵی ئۆرکید دەکەیت، جگە لە جوانی هیچی تر نابینیت. گرنگترین تایبەتمەندی پەیوەست بە دەرکەوتنی گوڵی ئۆرکید ئەوەیە کە گوڵەکانی سیمیتری دوولایەنەیان هەیە.
قەبارەی گوڵەکە لە هەر جۆرە ڕووەکی ئۆرکیددا جیاوازە. هەندێک جار قەبارەی گوڵی ئۆرکید لە یەک جۆردا لە 2 ملم زیاتر نابێت (وەک گوڵی ئۆرکیدی بچووک) و هەندێک جار ئەم قەبارەیە لە هەندێک جۆردا لە 38 سم تێدەپەڕێت.
12-گوڵی باڵندەی بەهەشت (Bird of paradise flower)
گوڵی باڵندەی بەهەشتی جوان یان گوڵی سترێلیتزیا گوڵێکی زۆر جوان و نامۆیە کە بەهۆی لێکچوونەکەی لەگەڵ باڵندەیەک لە کاتی فڕیندا ناوی لێنراوە گوڵی باڵندەی بەهەشت.
گەڵا جوانەکانی گوڵی باڵندەی بەهەشت شێوەی هێلکە و پان و بریقەدار و چەرمە، ئەمەش دوو جوانی بە ژینگەی دەوروبەر دەبەخشێت.
گوڵی باڵندەی بەهەشت دەتوانرێت لە شوقە، باخچە یان گەرمخانە بە باشی ڕابگیرێت، هەروەها دەتوانیت لقە بڕاوەکەی گوڵی باڵندەی بەهەشت لە دوکانی گوڵەکاندا بەکاربهێنیت بۆ سەبەتەی گوڵ و چەپکە گوڵی جوان و لوکس بۆ بۆنە جۆراوجۆرەکان.
13-گوڵی لالەنگی (Tulip flower)
لالەنگی یەکێکە لە 10 گوڵە سەرەکییەکانی جیهان، ئەم ڕووەکە سەرنجی زۆر کەسی بۆ لای خۆی ڕاکێشاوە. ئەم ڕووەکە 150 جۆری جیاوازی هەیە کە هەریەکەیان سیمایەکی ناوازە و هێمایەکی جیاوازیان هەیە.
ڕەنگکردنی لالەنگی زۆر جیاواز و سەرنجڕاکێشە کە هەموو کەسێک دەتوانێت ئەم ڕووەکە بکڕێت بە هەر تام و چێژێک و بەپێی هەر هێمایەک کە بیەوێت.
لە پاییزدا بیچێنە و چێژ وەربگرە چونکە ئەم گەوهەرە ڕەنگ گەشاوە ڕۆژەکانمان لە سەرەتای بەهاردا گەشاوەتر دەکەن. بەڕاستی ئێمە بەوپەڕی خۆشحاڵییەوە چاوەڕێی ئەوە دەکەین کە ئەو گەڵا سەوزانە دەست بکەن بە دەرکەوتن لەگەڵ ئەوەی زەوی لە خەوی زستانە بەئاگا دێتەوە.
هیوادارم چێژتان بینیبێت لە بینینی هەموو ئەو جوانیانەی کە خودا لە شێوەی گوڵ دا پێی بەخشیوین.
