سوڕی مانگانەی ئافرەتان:
سوڕی مانگانەی ئافرەتان بابەتێکە کە پیاوان تێگەیشتنێکی دروستی لێی نییە بەهۆی ئەوەی پیاوان ئەزموونی ناکەن و ئەم بابەتەش دەبێتە هۆی گلەیی و ناڕەحەتی زۆرێک لە خانمان. سوڕی مانگانە شتێکی سروشتییە کە لەم ماوەیەدا خانمان تووشی بارودۆخی نالەبار دەبن بەهۆی ئەو گۆڕانکارییە هۆرمۆنانەی کە لە جەستەیاندا ڕوودەدەن.
هەر لەبەر ئەم هۆکارە پێویستی بە ئاگادارکردنەوە و هۆشیارکردنەوەی ئەم مەرجانە هەیە بۆ پیاوان، بۆ ئەوەی لە ژیانیان پێکەوە، ژنان بتوانن بە ئارامی زیاتر بەم قۆناغەدا تێپەڕن و ئارامی هەردوولا بپارێزرێت. لەم بەشەی خوارەوەدا پێداچوونەوەمان بە 13 شتدا کردووە کە پێویستە پیاوان لەبارەی سوڕی مانگانەی ئافرەتانه وە بزانن. لەگەڵمان بمێننەوە.
ئەو شتە گرنگانەی پێویستە پیاوان بزانن دەربارەی سوڕی مانگانەی ئافرەتان:
تێکڕای سوڕی مانگانە بەزۆری 28 ڕۆژ دەخایەنێت. ڕۆژانی ماوەی بەزۆری 3 بۆ 7 ڕۆژە. لە کاتی سوڕی مانگانەدا هێلکەیەک دەردەچێت و بە بۆرییەکانی فالۆپدا دەڕواتە خوارەوە. ئەگەر هێلکە لەلایەن سپێرمەوە پیتێن نەکرێت، هێلکە و دیواری منداڵدان دەڕژێت و دەبێتە هۆی خوێنبەربوونی سوڕی مانگانە.
ئازار لە بەشی خوارەوەی سک لە ماوەی سوڕی مانگانەدا بەهۆی گرژبوونی منداڵدان دروست دەبێت بۆ ئەوەی دیوارەکەی فڕێ بداتە دەرەوە. لەم ماوەیەدا ئامۆژگاری دەکرێت خانمان خواردنی وەک دارچین و هەنگوین و خواردنە گەرمەکانی تر بەکاربهێنن.
بە تێکڕا تەنها لە نێوان 30 بۆ 80 ملیلیتر خوێن لە منداڵدانی ئافرەتان لە یەک قۆناغدا دەردەچێت، ئەمەش ڕەنگە لەسەر کاغەز وەک شتێکی تایبەت دەرنەچێت، بەڵام ئەزموونێکی سەخت و ناخۆش بۆ ئەو خانمانەی کە لاوازی و بێهێزییان هەیە دروست دەکات. هەر لەبەر ئەم هۆکارەش واباشە خانمان لە کاتی سوڕی مانگانەدا تەواوکەری ئاسن بەکاربهێنن بۆ ڕێگریکردن لە کەمی ئاسن.
زۆربەی خانمان لە کاتی سوڕی مانگانەدا بۆ ماوەی 5 بۆ 7 ڕۆژ تووشی خوێنبەربوون دەبن. ئەم بڕە دەتوانێت لە ئافرەتی جیاوازدا جیاواز بێت. هەندێک لە خانمان لەم ماوەیەدا نیشانەکانی خەمۆکی دەردەکەون. پیاوان بە پاڵپشتی سۆزدارییان، دەتوانن یارمەتیی تێپەڕاندنی سوڕی مانگانەی ئافرەتان بدەن بۆ لایەنی ئاسانتر.
ئەرکەکانی پیاوان لە کاتی سوڕی مانگانەی ئافرەتان:
1- سەبر و سەبر و سەبری زیاتر
نیشانەکانی پێش سوڕی مانگانەی ئافرەتان بەزۆری 6 ڕۆژ دەخایەنێت. واتە، دەتوانیت دڵنیا بیت لەوەی کە ئەم هەموو توڕەییە خراپانە و توڕەیی و فرمێسکانە لە کەمتر لە هەفتەیەکدا نامێنن. لە هەمان کاتدا بیرت نەچێت کە تێگەیشتن لە بارودۆخی دەروونی و جەستەیی هاوسەرەکەت یەکێکە لە ئەرکەکانی تۆ. بۆیە هەوڵبدە لەم ماوەیەدا بەتەواوی سەبرت هەبێت و نیشانەکانی پێش سوڕی مانگانە وەک بارودۆخێکی تایبەت لە ژیاندا قبوڵبکەیت.
2- نیشانی ژنەکەت بدە کە لە بارودۆخەکەی تێدەگەیت
بە ژنەکەت بڵێ کە لەم ماوەیەدا ئاگاداری گۆڕانکاری هۆرمۆنەکانی و دەزانیت کە ئەم گۆڕانکاریانە ڕەنگە کاریگەری لەسەر ئەخلاق و ڕەفتاری هەبێت.
3- باری دەروونی خراپ مەبە لەگەڵ ژنەکەت
کاتێک تۆ زوو توڕە دەبیت و لە ژنەکەت توڕە دەبیت، ژنەکەت تۆ بە هۆکار و سەرچاوەی توڕەیی خۆی دەزانێت.
4- یارمەتی بدە لە چێشت لێنان
ئەگەر هاوسەرەکەت هەمیشە هەموو ژەمەکان ئامادە دەکات، پێشنیاری ئەوە بکە کە لەم ماوەیەدا چێشت لێنانەکەت بۆ جێبهێڵێت. بە دڵنیاییەوە ئەو کچە قەدری دەزانێت کە پێویست ناکات لەکاتی سوڕی مانگانەدا خواردن دروست بکات. دەتوانیت پلانی ژەمەکان دابنێیت و پێشوەختە خواردنی پێویست بۆ هەموو ئەندامانی خێزانەکەت ئامادە بکەیت. بەم کارە ژنەکەت لە خەمی ئامادەکردنی خواردن ڕزگار دەکەیت و دەرفەتی پشوودانی پێدەدەیت.
5- گوێگرێکی باش بە
پێویستە گوێگرێکی باش بیت بۆ ئەوەی پێداویستی هاوبەشەکەت دابین بکەیت. واتە کاتێک باسی پێداویستییەکانی لەگەڵت دەکات، هەموو تەرکیز و سەرنجت بخەرە سەر قسەکانی و سەرنجت کۆبکەرەوە.
6- ئامادەکردنی خواردن و خواردنەوە بەسوودەکان
بۆ یارمەتیدانی ژنەکەت لە کاتی PMS (سوڕی مانگانەی ئافرەتان)، دەتوانیت ئەو خۆراکانە ئامادە بکەیت کە گرژبوونی ماسولکەکان و ئازاری سکی کەم دەکاتەوە وە بە خۆراکێکی گونجاو بۆ سوڕی مانگانە دادەنرێت. سەلەمون و کەلەرم و سەوزەی تازە دەتوانن یارمەتیدەر بن لە کەمکردنەوەی هەوکردن. شوکولاتەی تۆخ (بەلایەنی کەمەوە 70%) دەتوانێت فشاری دەروونی کەم بکاتەوە.
7- وا ڕەفتار مەکە وەک ئەوەی پێت وایە پیسە
نیشانی بدە کە سوڕی مانگانەی ئەو بێزارت ناکات، “تەنانەت ئەگەر بەڕاستی هەستێکی باشت نەبێت لەو بارەیەوە”. ئەگەر ویستی قسەت لەگەڵ بکات لەو بارەیەوە، چاوەکانت بەسەریدا مەگێڕە و پێی مەڵێ بڕۆ لەگەڵ یەکێک لە کچە هاوڕێکانت باسی بکە.
8- ژنەکەت خۆش بوێت و دڵخۆشی بکە
ئەگەر بینیت ژنەکەت زۆر هەستیارە و لە کاتی سوڕی مانگانەدا ڕەفتارێکی سەیر و سەمەرە دەکات، تەنها خۆشت بوێت و تێبگە کە گۆڕانکاری هۆرمۆنەکانی بەسەردا دێت. ناتوانێت ئەم گۆڕانکاریانە له کاتێ سوڕی مانگانەی ئافرەتان دا بوەستێنێت و هەموو مرۆڤێک چاوەڕێی ئەوە دەکات ئەو کەسەی خۆشی دەوێت لە تەنیشتی بێت تەنانەت کاتێک هەست بە باشی ناکات و ناڕەحەتی زیاتری بۆ دروست نەکات لەگەڵ ململانێی ناپێویست.
9- لە ئیشی ماڵەوە بە تەنیا جێی مەهێڵە
ئەگەر پێویستی بە ئەنجامدانی کاری بچووک بوو لە دەوروبەری ماڵەکەدا، یارمەتی بدە. سترێسەکەی کەم بکەرەوە بە شۆردنی قاپ یان جل و بەرگ. ئەمەش بەشێک لە بارگرانییەکە لەسەر شانی دەبات و کاتێکی زیاتری پێدەدات بۆ پشوودان.
10- وا لە ژنەکەت بکە هەست بە باشی بکات لە خۆی
سەرسام بە. شتگەلێک به ژنەکەت بڵێ کە وا دەکات هەست بکات جوان و زیرەکه، لە کاتی سوڕی مانگانەدا و هەروەها لە کاتەکانی تردا.
11- نازکردنی ژنەکەت لەبیرت نەچێت
سوڕی مانگانە دەتوانێت ئەزموونێکی ناڕەحەت بێت بۆ خانمان چونکە زۆرجار جەستەیان ئازاری هەیە و ئاوساوی دەبێت و کاریگەری هۆرمۆنەکانی لەسەرە. نیشانەکانی ئەم ماوەیە بە حەمام یان مەساج دەتوانرێت ڕزگاریان بێت. نازی ژنەکەت بکە بۆ ئەوەی هەست بە باشی بکات.
12- وای لێبکە تێبگات کە خۆشت دەوێت
نیشانی بدە کە دڵخۆشی بە بوونی ئەو لە ژیانتدا. پێی بڵێ کە ئەو هاوڕێ و ژنێکی نایاب و ناوازەیە بۆ تۆ. ئەگەر لە شوێنی کارەکەی یان دوور لە تۆ، پەیوەندی بە مۆبایلەکەیەوە بکە یان تەلەفۆنی کارەکەی و بپرسە بارودۆخی چۆنە. نازانیت له کاتێ سوڕی مانگانەی ئافرەتان ئەم شتانە چ کاریگەرییەکی ئەرێنییان لەسەر دەبێت.
13- لە پەیوەندی سێکسیدا لێی تێبگە
له کاتێ سوڕی مانگانەی ئافرەتان ئەم بابەتە شمشێرێکی دوودەمە. لە لایەک سوڕی مانگانە وا لە خانمان دەکات هەست بە قورسایی و ئاوسانی و مەزاج بکەن. لە لایەکی دیکەوە ژمارەیەکی زۆر لە خانمان لە کاتی سوڕی مانگانەدا هەست بە پێویستی سێکس دەکەن. ئەمەش لەبەر ئەوەیە کە هۆرمۆنەکانی پرۆجسترۆن و ئیسترۆجین لە کاتی هێلکەدانان زیاد دەکات و ئاستی ئارەزووی سێکسی زیاد دەکات. بە گشتی ئەم بڕیارە بەندە بە ڕێککەوتنی لایەنەکان. بەڵام بۆ ئەوەی ئەو کارە بکەیت، پێویستە کۆندۆم بەکاربهێنیت و ڕەچاوی ڕێکارەکانی تری پاکوخاوێنی بکەیت.
دوا وشە:
ڕەچاوکردنی ئەو شتانەی باسکراون لە کاتی سوڕی مانگانەی ئافرەتان لەلایەن پیاوانەوە دەتوانێت ئارامی دەروونی بە ژنەکانیان ببەخشێت و لە ئەنجامدا ژیانێکی بەختەوەر و تەندروست پێکەوە ئەزموون بکەن. لە سایتی بۆزانین چەندین بابەتی بەسوود هەیە دەربارەی سوڕی مانگانە و تەندروستی ئافرەتان بەگشتی کە دەتوانیت بیخوێنیتەوە بۆ ئەوەی باشتر لە ژنەکەت تێبگەیت.
